چرا ماه به صورت هلال دیده می شود

وی در خصوص اینکه چرا ماه در شامگاه 29 رمضان در آسمان ایران قابل رویت نیست، توضیح داد: ابتدا در شامگاه پنجشنبه 31 فروردین ماه، فاصله زاویه ای ماه و خورشید بسیار کم (کمتر از 5 درجه) است. خط افق اکثر شهرهای ایران است و از این نقطه نظر هلال ماه بسیار نزدیک به خورشید در آسمان دیده می شود. به بیان ساده تر، در شامگاه 29 ماه مبارک رمضان، هلال ماه پس از غروب خورشید، اگرچه بالای افق است و بعد از خورشید غروب می کند، اما به دلیل جدایی یا زاویه بسیار کم، می بینیم که جدایی زاویه ای ماه از خورشید در آن روز حتی 2 درجه کمتر است که ما را از نامرئی نشدن این هلال در منطقه ایران مطمئن می کند.

سردبیر سابق مجله نجوم افزود: از سوی دیگر، زمان ماه نو (زمانی که مراکز خورشید، ماه و زمین در یک صفحه قرار دارند) در ساعت 7:42 صبح همان روز رخ می دهد. صبح پنجشنبه 31 آوریل)، به این معنی که در غروب خورشید، پارامتر سن ماه حدود 11 صبح است، که هنوز کمتر از رکورد جهانی رؤیت هلال ماه، که 11 ساعت و 40 دقیقه بوده است، است. به این ترتیب مطمئن هستیم که این هلال با دوربین های دوچشمی قوی و حتی با تلسکوپ های بزرگ ایران قابل رویت نیست.

نقشه پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال شوال ۱۴۴۴ شامگاه پنجشنبه ۳۱ فروردین ۱۴۰۲، مطابق با ۲۹ رمضان.

در مناطق سبز، هلال ماه با چشم غیرمسلح و در مناطق صورتی، هلال ماه احتمالا با چشم غیرمسلح دیده می‌شود.

در مناطق آبی، رؤیت هلال ماه به ابزار اپتیکی مانند دوربین دوچشمی و تلسکوپ نیاز دارد.

در مناطق سفید، رؤیت هلال ماه با هیچ ابزاری محتمل و در مناطق قرمز، رؤیت هلال ماه به هیچ‌وجه ممکن نیست.

در «پیش‌بینی یک ستاره‌شناس: اول و 30 اردیبهشت ماه رمضان در ایران و عید فطر در عربستان سعودی» بیشتر درباره آن بخوانید.

5858

۱۷۰۹۲ بازدید

آخرین به‌روزرسانی:
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲

زمان مطالعه:
۱۱ دقیقه

اینکه هر شب ماه را به اشکال مختلف در آسمان می بینیم چیزی از جذابیت و زیبایی این پدیده نمی کاهد. در این مقاله در مورد اشکال ماه در یک دوره چرخش به دور زمین صحبت می کنیم و علت مشاهده اشکال مختلف ماه از روی زمین را بررسی می کنیم.

فهرست مطالب این نوشته

ماه چیست

ماه تنها ماهواره طبیعی زمین و پنجمین قمر بزرگ منظومه شمسی است. حضور ماه در اطراف سیاره زمین، زمین را تثبیت می کند و از ارتعاشات آن جلوگیری می کند و زمان را متعادل می کند.

ماه 385000 کیلومتر (240000 مایل) از زمین فاصله دارد. ماه جو بسیار نازکی دارد که اگزوسفر نامیده می شود. تمام سطح ماه پر از سوراخ است و این حفره ها به دلیل برخوردهایی که با سطح ماه رخ داده ایجاد شده اند. برای آشنایی بیشتر با ماه، موضوع ماه چیست؟| به زبان ساده بخوانید. در ادامه در مورد اشکال ماه و ویژگی های آن صحبت خواهیم کرد.

چرا ماه فازهای مختلفی دارد؟

دلیل اصلی شکل متفاوت ماه در آسمان این است که فازهای ماه به دلیل تغییر زوایای (موقعیت نسبی) زمین، ماه و خورشید در حین چرخش ماه به دور زمین ایجاد می شود. بابلی ها تقویمی را بر اساس چرخه قمری و خورشیدی بر اساس اشکال ماه تهیه کردند.

برای هزاران سال، انسان ها با مشاهده تغییر ظاهر ماه، زمان را ردیابی کرده اند. در واقع، شاید متوجه شده باشید که در زبان انگلیسی، کلمه “Moon” حروف اول خود را با کلمه “Month” به اشتراک می گذارد و این تصادفی نیست. این سوال در زبان فارسی نیز به صورت کامل تری صدق می کند و این دو کلمه یکی هستند. در این مقاله از عبارت ماه ماه برای تمایز ماه به عنوان یک شی نجومی استفاده شده است. همچنین هنگام استفاده از این عبارت به عنوان تعدادی از روزهای سال، عبارت ماه به تنهایی استفاده می شود.

تصویر ۱: شکل های ماه. اشکال ماه در یک دوره چرخش در تصویر نمایش داده شده است.

مراحل مختلف ماه، یعنی ماه نو، ربع اول، ماه کامل و ربع آخر تقریباً یک بار در ماه تکرار می شود. اما چرا ماه فازهای مختلفی دارد؟ برای پاسخ به این سوال، درک دو واقعیت مهم ضروری است.

اول اینکه ماه هر 29.5 روز یک بار به دور زمین می چرخد ​​و دوم اینکه ماه هنگام گردش به دور سیاره ما از زوایای مختلف توسط خورشید روشن می شود.

نیمی از ماه همیشه توسط خورشید روشن می شود. اما اینجا روی زمین، ما همیشه نیمه کامل ماه را که روشن است نمی بینیم. آنچه ما فازهای ماه می نامیم نمایانگر قسمت های نیمه روشن ماه است که می توانیم در حین چرخش ماه به دور زمین ببینیم.

زمانی که ماه و خورشید در طرف های مختلف زمین هستند، ماه را به صورت یک دایره کامل می بینیم. با این حال، زمانی که خورشید و ماه در یک طرف زمین هستند، می گوییم “ماه نو”.

در دوره ای که ماه جدید رخ می دهد، سمت ماه که می توانیم از زمین ببینیم به هیچ وجه با نور مستقیم خورشید روشن نمی شود. بین ماه نو و ماه کامل، ماه یک هلال و کوچکتر از یک نیم دایره است که به آن هلال ماه نیز می گویند. سپس این هلال رشد می کند و تبدیل به نیمه ماه (نیمه روشن) می شود. نیمه اول ماه بعد از ماه نو، ربع یا ربع اول نامیده می شود زیرا در این مرحله ماه یک چهارم چرخه ماهانه خود را کامل کرده است. نام دیگر این فاز نیز ربع اول نامیده می شود.

پس از اولین کانتون، نیمه درخشان ماه حالت مایل به خود می گیرد که به آن هلال محدب یا برآمده نیز می گویند (بیش از نیمی از قرص ماه روشن است) و در نهایت فاز ماه کامل فرا می رسد.

پس از این مرحله، چرخه فاز به صورت معکوس تکرار می شود. پس از مرحله ماه کامل، آنچه از قرص ماه در آسمان می بینیم کوچک می شود و تبدیل به هلال ماه، نیمه ماه (که ربع یا ربع آخر نیز نامیده می شود)، هلال ماه و در نهایت ماه نو می شود.

درست قبل و بعد از ماه نو، زمانی که یک هلال باریک در آسمان ظاهر می شود، بقیه ماه نیز به صورت کمرنگ دیده می شود. این به دلیل نور خورشید است که از زمین به پایین می تابد و قسمت تاریک ماه پیش روی ما را روشن می کند. به این پدیده، یعنی بازتاب نور خورشید از زمین به ماه، “خاکی” می گویند.

فازهای اصلی ماه یعنی ماه نو، ربع اول، ماه کامل، ربع آخر و ماه جدید بعدی به طور متوسط ​​با فاصله ای حدود 7.4 روز رخ می دهند. اگر برای ردیابی این مراحل مختلف ماه به کمک نیاز دارید، یا می خواهید ببینید ماه در یک روز مهم در تاریخ در چه مرحله ای بوده است، ناسا یک تقویم آنلاین از تاریخ ها و زمان های تمام مراحل ماه برای شش هزار سال دارد. دوره بین 2000 تا 2000. پس از میلاد تا 4000 پس از میلاد، که در اینجا (+) قابل مشاهده است.

اولین کسی که ماه و مراحل آن را مطالعه کرد چه کسی بود؟

عموماً و اصولاً یک دستاورد بزرگ علمی یک یا دو روزه نبوده و نیست. به همین دلیل محققان موفق همواره به تاریخ علم توجه داشته اند. این همچنین در مورد مطالعه ماه و مراحل آن صدق می کند.

فرآیند تعیین مراحل مختلف ماه در سال 1609 آغاز شد. در آغاز و نقطه شروع این فرآیند هانس لیپرشی بود که تلسکوپ را اختراع کرد. در سال 1610، ستاره شناس ایتالیایی، گالیله گالیله، اولین رصد تلسکوپی ماه را با تغییرات و بهبودهای تلسکوپ لیپرچی انجام داد. در سال 1610، توماس هریوت و گالیله گالیله اولین نمای تلسکوپی از ماه را ترسیم کردند. سرانجام در سال 1645، ستاره شناس آلمانی میشل فلورنت ون لانگرن اولین نقشه ماه را ترسیم کرد.

تصویر ۲: شکل های ماه و نمایش تلسکوپی ماه که توسط توماس هریوت و گالیلئو گالیله ترسیم شدند.

چرا ما فقط نیمی از ماه را می بینیم؟

از روی زمین فقط یک طرف ماه دیده می شود زیرا ماه نیز حول محور خود می چرخد، یعنی همان طور که ماه به دور زمین می چرخد، حول محور خود نیز می چرخد ​​و به این چرخش «چرخش همزمان» می گویند. در ادامه به توضیح چرخش همزمان می پردازیم.

همانطور که قبلاً گفتیم، ماه مستقیماً توسط خورشید روشن می شود و شرایط مختلف مشاهده دوره ای باعث شکل های متفاوت ماه می شود.

آیا ماه می چرخد؟

ماه حول محور خود می چرخد. این چرخش تقریباً برابر با یک دور چرخش به دور مدار زمین است. اگر ماه با سرعت بیشتری بچرخد، یعنی در هر ماه تقویمی چندین بار دور محور خود بچرخد، یا اصلاً نچرخد، ساکنان زمین، یعنی ما انسانها، می‌توانیم کل ماه را ببینیم.

دلیل اینکه این چرخش را چرخش همزمان می نامند این است که مدت زمانی که ماه طول می کشد تا یک دور بر محور خود بچرخد برابر با مدت زمان چرخش ماه به دور مدار زمین است. این ویژگی بسیاری از قمرهای منظومه شمسی است. به این ترتیب باید گفت که ماه علاوه بر چرخش به دور مدار زمین، حول محور خود نیز می چرخد ​​و این چرخش 27.32 روز طول می کشد.

چه کسی برای اولین بار روی ماه قدم گذاشت؟

نیل آرمسترانگ یک فضانورد آمریکایی بود که در سال 2012 درگذشت. در 20 ژوئیه 1969 به همراه باز آلدرین، این فضانورد اولین انسانی بود که بر روی ماه قدم گذاشت. نیل و آلدرین دو ساعت و نیم در خارج از وسیله نقلیه ای که برای فرود روی ماه استفاده می کردند، قدم زدند.

تصویر ۳: شکل های ماه و نیل آرمسترانگ، اولین کسی که بر روی ماه قدم گذاشت.

آیا پرچم آمریکا روی ماه دیده می شود؟

این پرچم احتمالا هنوز روی ماه است، اما با تلسکوپ قابل مشاهده نیست و فقط سایه های آن قابل مشاهده است. برای دیدن این پرچم از ارتفاع 125 متری به تلسکوپی با قدرت اپتیکی بالا و قطری در حدود 200 متر نیاز دارید.

سمت تاریک ماه چیست؟

سمت تاریک ماه به نیمکره ماه اطلاق می شود که از سیاره زمین دور است. با این حال، در واقعیت، این نیمکره تاریک تر نیست، زیرا خورشید به طور مساوی به ماه می تابد.

در واقع، این نیمکره از دید ما تاریک است زیرا به دلیل چرخش همزمان ماه روی خود و به دور سیاره زمین، هرگز توسط ناظری روی زمین قابل مشاهده نیست.

به همین دلیل بهتر است به جای اصطلاح نیمه تاریک ماه از عبارت «سمت تاریک ماه» استفاده شود.

آیا هر ماه یک سمت تاریک دارد؟

همانطور که گفتیم نیمه تاریک ماه به نیمکره ای از ماه اطلاق می شود که رو به زمین نیست و در واقع تاریک تر از هیچ قسمت دیگری از سطح ماه نیست، زیرا نور خورشید به یک اندازه به همه طرف ماه می تابد.

سمت تاریک ماه چقدر سرد است؟

در طول ماه کامل یا ماه جدید در آسمان زمین، نیمه تاریک ماه واقعا تاریک است. دانشمندان تخمین می زنند که سمت دور ماه از زمین به 127 درجه سانتیگراد (260 درجه فارنهایت) در روز و منفی 183 درجه سانتیگراد (منهای 297 درجه فارنهایت) در شب می رسد. این اطلاعات توسط ماه نورد چینی Chang’e-4 جمع آوری شده است.

علاوه بر این، داده های این مدار ماه نشان می دهد که هر روز در ماه برابر با 14 روز در زمین است.

اگر ماه ناگهان ناپدید شود چه اتفاقی می افتد؟

این نیروی گرانشی ماه بر روی زمین است که سیاره ما را در جای خود نگه می دارد. بدون حضور ماه و تثبیت شیب زمین در مدارش به دور خورشید، شیب زمین می تواند به شدت متفاوت باشد. در این حالت جو و آب و هوای زمین از شیب صفر که به معنای عدم وجود فصول مختلف است به شیب بسیار زیاد که به معنای شرایط آب و هوایی شدید و حتی عصر یخبندان است تغییر می کند.

تصویر ۴: شکل های ماه و مایل بودن زمین نسبت به خورشید به دلیل جاذبه ماه رهخ می‌دهد.

دمای ماه چقدر است؟

هنگامی که خورشید به ماه می تابد، دمای این کره در نزدیکی استوای ماه به نقطه جوش 120 درجه سانتیگراد می رسد. این در حالی است که این دما در طول شب در ماه به منفی 130 درجه سانتی گراد می رسد و قطب های ماه حتی سردتر از این دما هستند. همانطور که گفته شد می بینید که دمای دو طرف ماه در روز و شب برابر است که نشان دهنده تابش یکسان و یکنواخت خورشید بر روی این کره است.

آیا در ماه اکسیژن وجود دارد؟

سطح و درون ماه تقریباً فاقد اکسیژن است، بنابراین آهن فلزی به شکل اولیه خود در ماه فراوان است و آهن به شدت اکسید شده در نمونه‌های گرفته شده در طول مأموریت‌های آپولو تأیید نشد. علاوه بر این، هیدروژن باد خورشیدی باعث انفجار در سطح ماه می شود که با اکسیداسیون مخالفت می کند.

یک روز در ماه چقدر است؟

روز زمان بین ظهر تا غروب آفتاب است. این مدت در زمین 24 ساعت و در ماه 708.7 ساعت (29.53 روز زمینی) است.

یک ماه چقدر است؟

این مدت برابر است با شکل های متوالی ماه و به ماه هجری یا دوره سینودیک نیز معروف است و میانگین دوره آن 29.53059 روز (29 روز و 12 ساعت و 44 دقیقه) است. این مقدار یک میانگین است، اما مدت زمان واقعی در یک سال ممکن است متفاوت باشد.

به این ترتیب دوره سینودیک ماه برابر با فاصله زمانی بین اشکال ماه خواهد بود، مثلاً فاصله زمانی بین دو ماه جدید را دوره سینودیک می گویند.

آیا ماه تقویم بر اساس اشکال ماه است؟

مفهوم سنتی ماه تقویمی توسط چرخه مراحل و اشکال ماه ایجاد می شود. این ماه ها به معنای زمان، ماه های سینودی (ماه های قمری) و آخرین ماه سال حدود 29.53 روز به طول می انجامد. ماه های سینودیک، بر اساس دوره مداری ماه نسبت به خط زمین-خورشید، هنوز اساس بسیاری از تقویم ها هستند و برای تقسیم سال استفاده می شوند.

به اشکال ماه در آسمان چه می گویند؟

اشکال ماه در آسمان با نام های مختلفی شناخته می شوند که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

ماه نو یا ماه نو

هلال نازک یا هلال

سه ماهه اول یا سه ماهه اول

هلال محدب

ماه کامل

هلال محدب نزولی

سه ماهه آخر یا سه ماهه سوم

هلال نزولی یا نزولی

ماه نو

ماه در آسمان چه شکلی دارد؟

ماه مانند زمین یک کره است و همیشه تا حدی توسط خورشید روشن می شود. زمانی که ماه به دور زمین می چرخد، آن را کم و بیش نیمه روشن می بینیم. فازهای ماه بخشی از قرص ماه را توصیف می کند که برای ما قابل مشاهده است.

تصویر ۵: شکل های ماه در آسمان

ماه نو، ماه نو

در این صورت ماه بین زمین و خورشید قرار می گیرد و سمت ماه رو به ما تابش مستقیم خورشید را دریافت نمی کند و فقط با نور ضعیف زمین روشن می شود.

کروسان نازک و هلالی

همانطور که ماه در اطراف زمین حرکت می کند، سمت ماه که ما می بینیم به تدریج با نور مستقیم خورشید روشن تر می شود.

سه ماهه اول

ماه در آسمان با زاویه 90 درجه نسبت به خورشید قرار دارد و از دید ما نیمه روشن است. ما این مرحله را ربع اول می نامیم زیرا ماه از زمان ماه نو حدود یک چهارم مسیر زمین را طی کرده است.

اپیلاسیون گیبر

منطقه روشن در سطح ماه همچنان در حال افزایش است. در این حالت، به نظر می رسد که بیش از نیمی از سطح ماه توسط نور خورشید روشن شده است.

ماه کامل

ماه در زاویه 180 درجه نسبت به خورشید قرار دارد و نزدیکترین نقطه به نقطه دید ما است و تمام نیمکره آن رو به زمین توسط پرتوهای خورشید روشن می شود. در این مورد، خورشید، زمین و ماه در یک خط قرار دارند، اما از آنجایی که مدار ماه دقیقاً در یک صفحه با مدار زمین به دور خورشید نیست، این سه جرم آسمانی به ندرت به طور کامل در یک راستا قرار می گیرند. ، ماه گرفتگی به این دلیل رخ می دهد که سایه زمین بر روی ماه می افتد.

هلال محدب نزولی، غبغب رو به زوال یا کمرنگ

در این حالت، به نظر می رسد که بیش از نیمی از نیمکره ماه در معرض خورشید است، اما مقدار آن در حال کاهش است.

سه ماهه آخر

ماه یک چهارم دیگر از محور زمین را طی کرده و به موقعیت ربع آخر رسیده است. در این حالت نور خورشید به نیمه دیگر نیمکره قابل مشاهده ماه می تابد.

صعودی نزولی

در این حالت به نظر می رسد که کمتر از نیمی از سطح ماه در معرض خورشید قرار گرفته و مقدار آن در حال کاهش است.

در نهایت، ماه در مسیر خود به موقعیت آغازین ماه جدید باز می گردد. اکنون ماه بین زمین و خورشید است. معمولاً ماه از نقطه دید ما از بالای خورشید یا از زیر خورشید عبور می کند، اما گاهی اوقات مستقیماً از مقابل خورشید می گذرد و ما خورشید گرفتگی را تجربه می کنیم.

نمودار فاز ماه

در جدول زیر و مطابق تصویر این قسمت، فازهای مختلف ماه را به صورت تصویری معرفی می کنیم.

چند بار در سال ماه کامل را روی زمین می بینیم؟

تصویر 6: شکل های ماه و ماه آبی شکلی شبیه به این تصویر دارد.

به طور کلی، ماه کامل را 12 بار در سال زمینی می بینیم، در واقع این پدیده را می توان یک بار در ماه تقویم مشاهده کرد. با این حال، از آنجایی که تقویم ما دقیقاً با رویدادهای نجومی مطابقت ندارد، ممکن است در برخی سال ها 13 ماه کامل وجود داشته باشد که سیزدهمین ماه “ماه آبی” نامیده می شود.

نتیجه

در این مطلب در مورد اشکال ماه در ساعات مختلف شب صحبت کرده ایم. برای ورود به این مبحث ابتدا در مورد ماه و ویژگی های آن توضیح دادیم سپس در مورد اینکه چرا شکل ماه در شب متفاوت ظاهر می شود توضیحاتی دادیم. تاریخچه ماه شناسی و اولین قدم زدن در ماه بخشی دیگر از مطالبی است که در این مقاله به آن پرداخته ایم.

سارا داستان (+)

«سارا داستان»، دکتری فیزیک نظری از دانشگاه گیلان دارد. او به فیزیک بسیار علاقه‌مند است و در زمینه‌ متون فیزیک در مجله فرادرس می‌نویسد.

مطالب مرتبط

برچسب‌ها

به گزارش مشرق، فردا از آن روزهایی است که ممکن است بسیاری از هموطنان به شکرانه
فرارسیدن ماه مبارک رمضان، در آستانه ماه مهمانی خدا به احتمال حلول اولین
روز این ماه یا به نیت سی‌اُم شعبان، روزه‌داری کنند. با این حال اگر
بخواهیم از منظر علمی ببینیم روز یکم ماه رمضان، فردا دوشنبه است یا
پس‌فردا سه‌شنبه، وضع رؤیت‌پذیری هلال ماه آن‌قدر پیچیده نیست که منجمان با
شک و تردید در موردش سخن بگویند و اما و اگر در کار بیاورند.

این بار به گفته کارشناسان تقویم تقریباً کار به پایان رسیده و هلال ماه امشب نه تنها در منطقه ایران، حتی در شاخ آفریقا نیز با تلسکوپ های قدرتمند قابل رویت نخواهد بود و بر اساس محاسبات داده های نجومی. مسلم است که ماه شعبان 30 روز طول می کشد و در روز سه شنبه 28 خرداد برابر با اول رمضان 1437 خواهد بود. اما طبق رویه قضایی هنوز محاسبات علمی قابل اعتماد نیست و تلاش برای رؤیت هلال می شود. ماه در فرآیندی به نام “esthilal” ساخته خواهد شد. اگر تعجب می‌کنید که اخترشناسان کجا با این اطمینان صحبت می‌کنند، فقط بخوانید.

چرا دیدن هلال ماه سخت است؟

صادقانه بگویم، علت همه قهقرایی های ماه قمری زیر خود ماه است! اگر ماه به جای اینکه از دید ما زمینی ها تقریباً هر 29.5 روز یکبار به دور زمین بچرخد، دقیقاً هر 29 یا هر 30 روز یک بار به دور زمین بچرخد، دیگر بحث رویت هلال در تقویم قمری مطرح نمی شود. مرتبط باشد تمام ماه‌های قمری به راحتی 29 یا 30 روز طول می‌کشید و هر کودکی می‌توانست برای دهه‌های آینده یک تقویم استخراج کند.

اما به دلیل عدم تطابق دوره چرخش ماه با واحد تقویم (که یک روز و یک شب است) نتیجه این است که باید در شب بیست و نهم هر ماه قمری هلال ماه را ببینیم. اگر هلال پس از این روز رؤیت شود، اولین روز از ماه قمری بعد است و اگر رؤیت نشد، فردا سی ام و پس فردا اولین روز از ماه قمری است. از ماه قمری. تا اینجا، این یک مشکل نیست. مشکل زمانی جدی می شود که بخواهید یک تقویم از چند وقت پیش استخراج کنید. این زمانی است که باید پیش بینی کنید که اولین روز هر ماه قمری کدام روز است و ترتیب ماه های قمری 29 و 30 روزه در تقویم چگونه است. این موضوع به ویژه در استخراج تقویم و پیش بینی رؤیت هلال ماه رمضان و شوال اهمیت بیشتری پیدا می کند. همچنین تشخیص صحیح آغاز ماه مبارک رمضان و تعیین شب های قدر از نظر شرعی بسیار مهم است. تشخیص رؤیت هلال ماه شوال و روز عید فطر که در امر حرام خطا می کند، مهمتر است. حتما شنیده اید که روزه گرفتن در روز عید فطر بر مسلمانان حرام است.

همین حساسیت‌های مذهبی است که دانشمندان مسلمان را از آغاز اسلام بر آن داشته است تا حرکات ماه را با دقت و دقت مورد مطالعه قرار دهند، رویت هلال ماه را پیش‌بینی کنند و تقویم هجری قمری را از آن استنباط کنند. تحقیق پیشرفت مسلمانان در نجوم، ریاضیات و جغرافیا بود.

بررسی میزان رویت هلال ماه چگونه پیش می رود؟

هلال ماه اول هر ماه قمری با هلال اول ماه های دیگر ویژگی های متفاوتی دارد و شباهتی به یکدیگر ندارد. ممکن است هلال شب اول یک ماه قمری به قدری غلیظ و پر نور باشد که هنگام غروب هنگام ایستادن رو به افق غربی به راحتی آن را ببینید و تقریباً یک ساعت پس از غروب خورشید غروب می کند. یا اینکه آنقدر نازک است و آنقدر به خورشید نزدیک است که اندکی پس از غروب خورشید و زمانی که آسمان صاف است غروب می کند و شما شانسی برای دیدن آن ندارید. صادقانه بگویم، این پیچیده تر از آن چیزی است که فکر می کنید. بسته به فاصله یا نزدیکی ماه به زمین در شب اول ماه قمری (در اوج یا حضیض)، هنگام غروب خورشید، ارتفاع آن از افق بر حسب ارتفاع زاویه ای (ارتفاع هلال ماه)، در چه زمانی زمان لحظه اگر مراکز خورشید، زمین و ماه گذشته در یک راستا باشند (سن هلال ماه)، در زمان رؤیت هلال ماه، مراکز ماه و خورشید چندین هستند. با فاصله از هم (جدایی زاویه ای) و همچنین برخی پارامترهای متغیر دیگر، می توان هلال ماه را با چشم مسلح دیگری دید، با دوربین دوچشمی یا تلسکوپ قابل رؤیت و تبدیل به ماه قمری 29 روزه یا آنقدر روشن نیست که حتی دیده شود. با قوی ترین تلسکوپ ها و در نتیجه تبدیل به ماه 30 روزه می شود.

روش علمی پیش بینی رؤیت هلال ماه

از گذشته های دور، منجمان مسلمان در شب بیست و نهم هر ماه قمری، هلال را می دیدند و ویژگی های نجومی هر هلال را ـ چه رؤیت یا نه ـ ثبت می کردند. به این ترتیب پس از چند سال توانستند شباهت هایی بین ویژگی های هلال های رؤیت شده و هلال هایی که دیده نشده بودند بیابند و بر این اساس در مورد رویت بودن هلال های ماه قضاوت کنند. در ماه آینده بر اساس ویژگی های نجومی آنها با اطمینان بسیار بالا. به این ترتیب می شد تقویم هجری را با دقت بالایی استخراج کرد.

این روش علمی در سایر شاخه های دانش نیز کاربرد دارد. مثلاً در مورد بیماری که حالش وخیم است، پزشک معاینه می کند و اگر علائم حیاتی در بیمار وجود داشته باشد، پیشاپیش رای می دهد که او زنده بماند. اما اگر بیمار علائم خاصی را نشان ندهد و مثلاً دچار مرگ مغزی شده باشد، ناگزیر و قطعی پزشک به مرگ او رای می دهد. کارشناسان رؤیت تقویم و هلال نیز تمامی ویژگی های نجومی را برای پیش بینی قابل مشاهده بودن یا نبودن هلال ماه بررسی می کنند و بر اساس آن تقویم را استخراج می کنند و رأی می دهند که ماه ها 29 یا 30 روزه هستند. گاهی اوقات ویژگی های نجومی یک هلال به قدری واضح است که ستاره شناسان با اطمینان زیادی درباره رویت شدن یا نبودن آن قضاوت می کنند.

خوشبختانه در سالهای اخیر با تلاش کارشناسان تقویم و رصدگران هلال ماه در ایران و سایر نقاط جهان و استفاده از تجهیزات تصویربرداری، تلسکوپ و ابزار مدرن و جمع آوری داده های عظیم از رویت هلال ماه در بسیاری از ماه های قمری. در سراسر جهان، دقت پیش‌بینی رویت هلال ماه تاکنون بهبود یافته است. در سال های اخیر پیشرفت کرده است، می بینیم که نتایج کار عملی رؤیت هلال (استهلال) در شامگاه 29 رمضان و شوال تقریباً با نتایج پیش بینی های علمی مطابقت دارد. اکنون نرم افزار دقیقی وجود دارد که بر اساس دهه ها رصد مداوم هلال ماه و محاسبات ریاضی با دقت بالا، شرایط رؤیت هلال ماه را در ابتدای هر ماه قمری در مناطق مختلف جهان تعیین می کند. اما عوامل جوی مانند ابر، گرد و غبار و رطوبت نیز در عمل در کیفیت رصد موثر است و کارشناسان با بررسی تأثیر عوامل مختلف، روش رصد هر هلال را از قبل تعیین می کنند، سپس به رصد می پردازند.

پیش بینی علمی رویت هلال ماه مبارک رمضان امسال

وقتی ویژگی های نجومی هلال ماه را در شامگاه یکشنبه 25 خردادماه برای نقطه مرکزی فلات ایران بررسی می کنیم، در می یابیم که برای رویت هلال ماه با شرایط بسیار سخت و گاه غیرممکنی مواجه هستیم. اختلاف زمانی 14 دقیقه و 39 ثانیه بین غروب خورشید و غروب ماه، درخشندگی 0.59 درصد کل قرص ماه، سن هلال بسیار کم در 12 ساعت و 39 دقیقه و همچنین اختلاف زاویه ای حدود 8.5 درجه بین مرکز قرص ماه. و مرکز قرص خورشید شرایطی را به وجود می آورد که به متخصصان تقویم اطمینان می دهد که امروزه هیچ ابزار رصدی در کشور این هلال را نخواهد دید.

وقتی محاسبات را با نرم افزارهای نجومی انجام می دهیم و میزان رویت را در نقاط مختلف جهان بررسی می کنیم، می بینیم که طبق خوش بینانه ترین پیش بینی ها (از جمله پیش بینی بر اساس معیار بازگشت) امکان رویت هلال ماه مبارک رمضان در امشب وجود ندارد. از هر نقطه ایران و بدین ترتیب از نظر علمی فردا دوشنبه 27 خرداد مصادف با 30 شعبان 1437 خواهد بود.